Jak działają skrzynie biegów w ciężarówkach?

Skrzynia biegów jest niezbędnym elementem każdego pojazdu z silnikiem spalinowym. Dzięki doborowi przełożeń pozwala na uzyskiwanie potrzebnego momentu obrotowego i jazdę przy optymalnym spalaniu z wybraną prędkością. Ogólna zasada działania skrzyni biegów w aucie osobowym i ciężarowym jest podobna, lecz w tym drugim przypadku będzie bardziej złożona. Przyjrzyjmy się specyfice skrzyń w ciężarówkach i zobaczmy, jak działają.

Jak działa skrzynia biegów?

Skrzynia biegów to klasyczna przekładnia mechaniczna. Jest ona niezbędna, ponieważ umożliwia uzyskiwanie różnych przełożeń tj. stosunku ilości obrotów do momentu obrotowego. Wyposażona w kilka różnych kół zębatych o rozmaitej średnicy, a tym samym liczbie zębów daje znacznie większe możliwości doboru przełożenia. Jest to istotne, bo choć silnik spalinowy może działać z różną liczbą obrotów, to ich zakres nie odpowiada zapotrzebowaniu samochodu na moment obrotowy w różnych sytuacjach. Przy ruszaniu i przyspieszaniu jest ono znacznie większe, natomiast przy jeździe ze stałą prędkością będzie niższe, liczyć się natomiast będą wyższe obroty. Zmieniając bieg, kierowca dopasowuje więc charakterystykę osiągów silnika do potrzeb.

Czym wyróżnia się skrzynia samochodu ciężarowego?

Auto ciężarowe musi radzić sobie ze znacznymi obciążeniami, konieczna więc będzie znacznie większa liczba przełożeń. O ile w aucie osobowym mamy na ogół do czynienia z 5- lub 6-biegowymi skrzyniami, o tyle w ciężarówkach zwykle jest to 16 lub 18 przełożeń. Wynika to z obecności tzw. nadbiegów. Przy każdym z przełożeń jest możliwość wyboru „małego” lub „dużego” biegu. Wynika to z konstrukcji skrzyni i tego, że w znacznym uproszczeniu, napęd przy każdym z przełożeń może być przekazywany za pomocą mniejszego lub większego koła zębatego. By nie komplikować obsługi, biegi są rozmieszczone podobnie jak w osobówce, jednak półbiegi są załączane dodatkowym przełącznikiem. W nowoczesnych autach stosuje się skrzynie półautomatyczne, więc kierowca nie zmienia już biegów tak, jak w skrzyniach manualnych.